Làng Liên Xương thuộc xã Xương Lâm, huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang.
Trước kia Liên Xương là một xã của tổng Phi Mô, huyện Bảo Lộc, phủ Lạng
Giang. Mỗi năm ở Liên Xương duy trì khá nhiều tiết lệ, trong đó ngày 6,
7,8 tháng giêng là ngày hội lệ to nhất của làng.
Để thực hiện
các tiết lệ trên, làng định ra ban tế và các chân cai đám, hoá xí…ở Liên
Xương, những ai đến tuổi thì vào làm cai đám. Tuỳ theo từng xóm, từng
giáp mà định. Xóm nào, giáp nào đông thì những người 30 – 40 tuổi mới
được làm. Xóm nào, giáp nào ít người thì có khi 20 tuổi đã dến lượt.
Mỗi năm làng cử ra 3 cai đám, 3 hoá xỉ để lo việc làng. Ai làm cai đám
phải nuôi lợn cỗ ba năm liền, nhưng không phải khao làng.
Tế lễ
xong, ba ông cai đám làm lễ tế cầu ở đình, rồi cả ba ông bưng quả cầu gỗ
đường kính 50cm dán kín giấy đỏ ra bệ làm lễ gieo cầu rồi bưng cầu ra
sân. Sân cầu ở đình có vẽ vòng bằng vôi. Cuộc đánh cầu ở Liên Xương chơi
theo hai cách gọi là tung cầu và cướp cầu.
Đầu
tiên là tung cầu. Cai đám sau khi làm lễ cùng nhau bê quả cầu rồi hô
các trai đinh hàng giáp vào sân. Quả cầu được tung lên trong tiếng hò
reo của dân làng. Ba ông cai đám cầm mỗi người một nắm tiền xèng tung
vào trong sân. Các giai đinh chen nhau tìm nhặt đồng tiền ấy gọi là lấy
phước, lấy lộc. Trong cuộc tung cầu này, quả cầu lăn đâu thì lăn, chưa
ai tranh cả.
Tiếp theo, đến mục cướp cầu. Ba ông cai đám lại bưng
quả cầu cùng nhau tung vào sân. Lần này các giai đinh xô vào tranh cướp
lôi quả cầu ra khỏi sân. Phe nào lôi ra khỏi sân là phe ấy thắng, coi
như năm ấy làm ăn được.
Hội kéo chữ cũng được tổ chức ở đình. Chữ
được kéo là: “ Thiên, Hạ, Thái, Bình ”. Muốn xếp được chữ này, người
tham gia phải tập từ trước. Cứ theo hiệu lệnh trống mà tiến theo đường
nét quy định, nhịp nhàng cho chữ hiện lên. Khi chữ lên rồi thì ngồi cả
xuống cho các quan viên nhìn rõ chấm điểm.
Hội
xuân Liên Xương cũng được tổ chức cờ người. Quân cờ toàn là các cô gái
trẻ, mặc áo mớ ba mớ bảy, đeo thẻ quân cờ. Tướng ông, tướng bà ăn mặc
như tướng quân tam cúc. Tuy là đánh cờ người, nhưng thực ra để biểu
diễn. Người chơi cờ chỉ thực hiện một số nước là xong.
Hội Liên
Xương ngày nay vẫn duy trì nhưng phạm vi thu hẹp lại. Các nghi thức, lễ
nghĩa, cỗ bàn có giảm tiện hơn và thay vào đó là một số môn thể thao
mới như bóng đá, bóng chuyền, cầu lông….
Đây cũng là một lễ hội có sắc thái riêng ở Lạng Giang.
NGuồn: http://manghoidap.vn/Hoi-Lien-Xuong-Bac-Giang-12493.html
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét