Mbăng Katê
là lễ hội của người Chăm, lễ có quy mô lớn và kéo dài nhiều ngày và
cũng là dịp để người Chăm tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ, các vị thần
linh, nữ thần Pô Nagar, các vị vua có công phát triển nông nghiệp như Pô
Klông Girai, Poo Rômê đã được thần hóa và cúng tổ tiên, ông bà. Lễ
Mbăng Katê được tổ chức vào đầu tháng 7 (theo lịch Chăm) tại các lăng,
tháp Pô Klông Mơnai (Phan Rí) và sau đó dân làng chuyển về từng gia đình
tổ chức lễ cúng tổ tiên trong 3 ngày.
Lễ hội diễn ra rất long trọng, các già làng của các người Raglai sống ở Đông Trường Sơn thuộc tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận
dẫn đầu đoàn người xuống tham gia tổ chức lễ. Vào những năm được mùa,
đoàn người Raglai xuống dự càng đông. Họ mang theo vương miện, y phục
của vua Chăm cùng những bảo vật và phẩm vật dâng cúng về nơi lăng, tháp
để dâng lên các thần. Dẫn đầu đoàn người Raglai về dự lễ là ông Jơngưi.
Chủ
lễ là thầy Cả Pasêh với sự trợ giúp của các ông Chăm nay (người giữ
lăng và đồ thờ cúng), ông Kadhar (thầy kéo đàn Kanhi và hát lễ ca), ông
Muk Pajâu (người dâng lễ vật).
Vào đêm cuối tháng 6, ông thầy Cả
Pasêh cùng với những người trong ban lễ làm lễ tại Danok, để xin được
thỉnh lễ phục cùng các đồ lễ khác đưa lên lăng, tháp. Vật phẩm dâng cúng
gồm có trứng gà, trầu, rượu, bánh, trái cây. Sau lời khấn của chủ lễ,
ông Kadhar vừa kéo đàn vừa hát ca ngợi công đức của nhà vua và các vị
anh hùng đã có công khác. Ông Muk Pajâu lo dâng lễ vật. Tiếp theo là các
ông Chăm nay và ông Jơngưi bước lên khấn mừng thần. Trong tiếng nhạc
rộn ràng, các người đi theo khấn cầu theo ý nguyện, sau khi khấn xong,
đều có múa dâng lễ. Lễ thỉnh y phục kéo dài đến khuya mới chấm dứt.
Sáng
hôm sau, lễ rước y phục nhà vua từ dank (nơi để đồ lễ của vua) lên
lăng, tháp được tiến hành. Phần lễ và hội diễn ra song song nhau, theo
trình tự và rất quy mô như lễ mở cửa tháp Pơh Yang để vào trong, rồi làm
lễ tẩy uế tượng vua Pamưnay Yang, lễ dâng lễ phục cho vua... Còn ông
Kadhar thì hát lễ ca, theo sau là một đoàn thiếu nữ vừa đi vừa múa quạt
trong tiếng nhạc rộn ràng vui tươi... Vì thế cuộc lễ có lúc kéo dài
nhiều tiếng đồng hồ. Trong lúc đó, quanh khuôn viên đền tháp, khách tập
hợp từng nhóm: Chỗ này hát lễ, cầu kinh, dâng cúng, chỗ kia đàn hát,
ngâm thơ... Ai đói thì soạn thức ăn mang theo ăn tại chỗ. Chỗ khác thì
những người lâu ngày mới gặp, tập hợp nhau lại để hàn huyên... và một số
thiếu nữ thì đi xin chữ nghĩa của thần... Vào khoảng 3, 4 giờ chiều thì
lễ cúng ở lăng, tháp kết thúc. Các đoàn rời khỏi lăng, tháp để về các
xóm, các làng... Những người Chăm theo đạo Bà La Môn bắt tay vào việc tổ
chức cúng ông bà, tổ tiên tại gia đình mình. Lúc này, người ta thăm
viếng nhau, cùng vui chơi, làm những món ăn dân tộc để đãi khách. Nhiều
trò vui chơi được tổ chức lôi cuốn nhiều người tham dự... cứ như thế
cuộc vui chơi kéo dài trong 3 ngày liền.
Nếu có dịp, hãy về Phan Rí một lần để xem lễ hội Mbăng Katê và thưởng thức những món ăn đặc sản của người Chăm.
Nguồn: http://manghoidap.vn/Le-hoi-Mbang-Kate-cua-nguoi-Cham-Binh-Thuan-12621.html
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét